زەوی و خانوبەرە

بریتییە لە ڕەزامەندیدان لەسەر ڕەفتارکردنی ماڵیی (گوازراوە، نەگوازراوە) بە موڵکی ناکام وەک (کڕین، فڕۆشتن، دروستکردن و نۆژەنکردنەوەی خانوو، یان جیاکردنەوە و یەکخستنی موڵکی ناکام)، بە مەبەستی پارێزگاریکردن لە بەشی ناکام.

تۆمارکردنی وەسیەتی کەسێكە، کە خاوەن موڵکە و تێیدا مافی خاوەندارێتییەکەی دەگوازرێتەوە بۆ کەسانی تر لە دوای مردنی، بۆ بەناوکردنی موڵکەکە، یاخود پێدانی بڕی بەهای ئەو موڵکەی، کە وەسیەتی لەسەر کراوە یان سوودەکەی، بۆ کەسی وەسیەت بۆکراو، بە پێی بڕیاری دادگا یان بەڵگەنامەی وەسیەت (حجة الوصیة).

بریتییە لە چاککردنەوەی هاوبەشی ئاو لە كاتى تێكچوونى بۆڕى هاوبەشى ماڵان لەبەر هەر هۆيەک بێت.

زەوی و خانووبەرە ئەگەر گۆڕانکاریی بەرجەستەیی (مادي) بەسەردا هات، وەک بیناکردن یان تێکدان یان زیادکردنی شتی نوێ یان هەر گۆڕانێک لە پێکهاتەکەی ڕووبدات و ببێتە هۆی ئەوەی گۆڕان لە شێوە و سوود و بەکارهێنانیدا ببێت یان بە تێکدانی پێکهاتەکەی، دەبێت ڕەگەزی موڵکەکە ڕاستبکرێتەوە، واتە دەبێت خاوەن موڵک موڵکەکەی بە فەرمی بگۆڕێت، بۆ نموونە پێشتر زەوی بووبێت ئێستا کرابێتە خانوو.

بۆ دەست بەسەرداگرتنی موڵكی کەسێكە و ڕێگەگرتنە لەوەی هیچ مامەڵەیەکی لەسەر بکرێت، یان هیچ ڕەفتارێکی لەسەر بکرێت.

بریتییە لە بارمتە (رهن) دانانی موڵکێک یاخود چەند موڵکێکی گوازراوە و نەگوازراوە لە لایەن سەوداکارانی بانک بە تایبەت (بەڵێندەر و کۆمپانیا و هاوڵاتی) بۆ حکومەت، لە ڕێگای بانکە بازرگانییەکانەوە، تاکو بتوانن بۆ وەرگرتنی (مکشوف و کۆمپیالە و قەرزی کاش) یاخود بۆ دەستەبەری بانکی (خطاب ضمان) بەکاری بهێنن لە کاتی ئەنجامدانی پڕۆژەکانیان.

بریتییه ‌له ‌خزمه‌تگوزاری ڕێپێدانى بیناکردن، که‌ خزمه‌تگوزارییه‌کی گرنگ و به‌رده‌وامه‌ پەیوه‌سته ‌به‌ ڕێپێدانى نۆژەنکردنەوەى خانوو.

جیاکردنەوەی ئەو زەوییانەیە کە کاری کوژاندنەوەیان بۆ دەکرێت.

بریتییە لە لێکجیاکردنەوەی پارچە زەوییەکی دیارکراو بۆ چەند پارچەیەک.

بەخشین (هبة) بریتییە لە تۆمارکردنی بەخشینی موڵک لە لایەن خاوەن موڵک، بە بێبەرامبەر یان بەرامبەر بڕێکی ڕەمزی، یاخود بەرامبەر بە چەند مەرجێک، وەکو مەرجی بەخێوکردنی بەخشەر لە لایەنى پێبەخشراو.
تۆماری بەخشینی موڵک زیاتر لە نێوان ژن و مێرد، یان لە دایک و باوکەوە بۆ منداڵەکانیان، یاخود بە پێچەوانەوە، ئەنجامدەدرێت.